Zenbrief maart 2023

Wil je een dag op retraite? Doe mee met onze Zen Zondag! Doordat we samen een flink aantal keer mediteren kan de rust en stilte in je lichaam zakken. Maar ook samen in stilte te eten, de teisho van Dick en Misha, en de bosrijke omgeving van De Zendo bieden je de ruimte om je levensenergie opnieuw te ontluiken.

Bovendien wenden we onze aandacht deze keer naar de mensen in Oekraïne die nu een heel jaar gebukt gaan onder de oorlog.

Het volledige bedrag aan donaties voor deelname aan deze dag gaat naar onze boeddhistische contacten in Oekraïne. Zij zetten zich daar vrijwillig in om hulp te bieden waar het maar kan.

Wanneer: 19 maart van 7:45u tot 16:30u
Wie: Sanghaleden en anderen met zen-ervaring

23 april 13:30u – 16:00u

De nog relatief prille introductie van zen in het Westen (minder dan 100 jaar geleden) biedt de nodige ruimte om de beoefening vol frisse moed aan te gaan. De beroemde ‘beginnersmind’ die in zen wordt geroemd om z’n nieuwsgierige energie is met het oog op deze leeftijd in feite niet eens metaforisch. Niet alleen onze eigen energie als eerste of tweede generatie zenbeoefenaren is nieuw, maar we dragen daarmee ook bij aan nieuwe ontwikkelingen in de zentraditie.
Natuurlijk zit hier ook een keerzijde aan. Je kunt een spirituele traditie immers niet zelf uitvinden. De kracht van een traditie is juist ook dat deze je de kans biedt om op een rijdende trein te springen. Als het goed is ondersteunt de traditie je zo in de ontwikkeling van je leven.
Als zencentrum in deze jonge Westerse zen-ontwikkeling staan we voortdurend in deze interessante spanning. We hebben frisse zin in een open en verbindende vorm van spiritualiteit, passend bij deze tijd, maar beseffen tegelijkertijd dat we de worteling in de traditie nodig hebben. We moeten op de rijdende trein springen terwijl we ondertussen ook de rol van mechanicus, machinist en kolenschepper hebben. Prachtig eigenlijk, want dit is toch een soort toppunt van levendigheid voor elke menselijke culturele onderneming. Hopelijk kan de zentraditie telkens weer op het scherpst van deze snede tot bloei komen.

FF concreet?

Lang verhaal kort en heel concreet; als leraren van Zen Centrum Nijmegen gaan we ons de komende tijd wat meer verdiepen in de uitvoering van de rituelen zoals we die in de doorlopende groepen gewoon zijn. Dit om nog beter de achtergrond te leren kennen van wat we aan het doen zijn en te kijken of er hier en daar nog iets is wat we de komende tijd graag anders zouden zien.
Ook de zogenaamde ‘service’ vraagt om onze aandacht. De service doen we ongeveer een keer per kwartaal en deze vindt ook plaats tijdens onze sesshins. In dit half uur durende ritueel wordt een samenspel gevraagd tussen minstens drie deelnemers met elk een eigen rol. Daarvoor is het echter wenselijk dat meerdere mensen deze rollen op zich kunnen nemen en dat onze leraren deze ook aan nieuwe mensen goed kunnen uitleggen. Een mooie gelegenheid dus om ons weer eens in de rituele overleveringen van onze traditie te verdiepen en (al dan niet) te laten inspireren.

Wat is een service?

Tijdens een service reciteren we met elkaar enkele boeddhistische teksten (soetra’s en dharani’s) en die kunnen we toewijden aan iedereen die aandacht kan gebruiken, zoals de overledenen, zieken, mensen in nieuwe levensfasen, en pasgeborenen. Deze laatste twee categorieën zijn overigens onze eigen recente toevoeging en daarmee een voorbeeld van hoe we actief in de ontwikkeling van onze traditie kunnen staan. 

Zin om ook te komen oefenen?

Irène Bakker Sensei heeft zich tot onze grote vreugde bereid getoond om ons met de rituelen te komen helpen. Irène is een doorgewinterde zenleraar die in dezelfde leraren-lijn (White Plum Lineage) staat als wij. Ze kent door haar jarenlange training in Amerikaanse zenkloosters bovendien alle ins en outs van de rituelen. Irène zal met een van haar senior-leerlingen naar onze zendo komen en ons meenemen in het rituele. Geweldig en we verheugen ons op deze samenwerking!

Het is daarbij niet de bedoeling dat we alles één op één overnemen en dat hoeft ook voor Irène niet. Er zijn diverse smaken mogelijk. Zo heeft ons centrum van begin af aan een mystieke en universeel religieuze grondslag gehad. Diverse bronnen en invloeden uit andere levensbeschouwelijke tradities zoals het Christendom en de Westerse filosofie krijgen in Zen Centrum Nijmegen bijvoorbeeld een plaats. Maar het is wel fijn om zo ook de onderlinge verbanden tussen verschillende centra in onze (internationale) traditie ook voor de toekomst te voeden en versterken. Alle sanghaleden die nieuwsgierig zijn om de van oorsprong Japanse Soto-zen rituelen te oefenen zijn van harte welkom. Het zou heel erg leuk en ondersteunend zijn als er uit alle doorlopende groepen 1 of 2 leden zijn die zich de rituelen iets meer eigen willen maken.

Wanneer: Zondag 23 april van 14:00u tot 16:30
Voor wie: Sanghaleden van Zen Centrum Nijmegen

Wieneke zorgt voor een open, veilige ruimte waarin alles er mag zijn. Ze is een wijze leraar, meevoelende luisteraar en positieve begeleider.

Rinske

Wieneke over zen

Zen is voor mij vooral “niet weten” en thuis zijn in dit ene moment. En ook het loslaten van vaste meningen, opvattingen, gevoelens, verhalen, concepten, zelfbeelden. Het is één grote, onuitputtelijke inspiratiebron. Zen is het leven zelf. De wijsheid die hierin besloten ligt kan heel erg behulpzaam zijn bij het leven van alledag. Pragmatisch op z’n tijd en diepgaand als dat nodig is. Dat is ook precies wat ik nastreef als leraar: De praktische vertaling van (zen)boeddhistische filosofie, – psychologie en -spiritualiteit naar onze eigen ervaringen. We krijgen allemaal te maken met levensvragen en uitdagingen rondom ziekte, ouder worden en doodgaan. Dat de dingen niet gaan zoals we ons hadden gewenst of voorgesteld. Of dat we verdieping zoeken, met anderen hiermee bezig willen zijn. Samen onderzoeken en van elkaar leren. Een gemeenschap van spirituele vrienden zijn waar wordt uitgegaan van zen uit het hart.

Dankbaarheid voor onze leraren en sangha

Als sangha-coördinator van Zen Centrum Nijmegen word ik het me vaak bewust, maar bij deze maak ik het graag expliciet: heel veel dank aan ons lerarenteam! Ik heb het gevoel dat we met deze unieke mensen mooie jaren tegemoet gaan. Stuk voor stuk zijn het markante figuren. Eigenzinnig maar toch gedreven om er samen iets van te maken. Dat is het hart van zen. Volledig jezelf zijn omdat juist dan de wereld via jou tot bloei komt.
De enorme rijkdom aan wijsheid en ervaring waarmee Dick de basis legt voor ons centrum en ons blijft voeden met zijn vertrouwen voor de toekomst. De onnavolgbare wijze waarop Maarten zijn Katholieke wortels inbrengt in zijn zen onderricht zonder daarmee tweestrijd te veroorzaken getuigd van groot inzicht. Bay die met een groot hart en grote overtuiging zijn maatschappelijke betrokkenheid voorleeft en met zijn jonge gezin dagelijks ervaart wat zen in de praktijk betekent. En nu ook Wieneke die niet alleen een vrolijke zentoon neerzet maar ook vanwege haar jarenlange ervaring als organisatieadviseur veel gevoel heeft voor groepsdynamiek. En natuurlijk zijn er nog veel meer redenen om deze leraren te waarderen. Maar bij deze: heel erg veel dank voor jullie inzet voor onze sangha!

Misha

 Uiteindelijk hebben we mijn auto weggesleept met de auto van Fulgencio waarbij twee sterke mannen het duwwerk leverden. Hij stond op de weg! Nu nog starten. Na een rijdende poging van Jan van het heuveltje door de poort en een poging met startkabels, niet gelukt… Jan Pieter was zo lief me thuis te brengen. Mijn man kon gelukkig op de fiets naar zijn werk. De dag erna heb ik met mijn schoonvader de auto opgehaald. Hartelijk dank mannen, ik voel me gedragen door de sangha!

HET IS WAT HET IS

Het is onzin
zegt het verstand
Het is wat het is
zegt de liefde
Het is ongeluk
zegt de berekening
Het is alleen maar verdriet
zegt de angst
Het is uitzichtloos
zegt het inzicht
Het is wat het is
zegt de liefde
Het is belachelijk
zegt de trots
Het is lichtzinnigheid
zegt de voorzichtigheid
Het is onmogelijk
zegt de ervaring
Het is wat het is
zegt de liefde